|
proj.logo kadeckiego - Adam Kilian
proj.strony - Kuba Pawluk
23.4.2025
Rejestr odwiedzin:
gość strony.
Administracja
|
| |  | Król Stanisław August Poniatowski
-założyciel Szkoły Rycerskiej (1765) |  | "Pamiętaj, żeś miał honor być kadetem." książe Adam Czartoryski (1766) - pierwszy komendant Szkoły Rycerskiej |
KADECI GENERAŁOWIE
TADEUSZ KOŚCIUSZKO urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Polesiu. Wstąpił 18 grudnia 1765 do Korpusu Kadetów - Szkoły Rycerskiej. Pobierał specjalny kurs inżynierski dla wyróżniających się słuchaczy. Pozostał w Szkole Rycerskiej jako instruktor podbrygadier w stopniu chorążego. Szkołę ukończył w stopniu kapitana. Wyjechał początkowo jako stypendysta do Paryża i gdzie później wzbogacił swoją wiedzę inżynieryjną. Spędził tam 5 lat na naukach. Latem 1774 (dwa lata po I rozbiorze Polski dokonanym przez Rosję, Austrię i Prusy) wrócił do kraju. Nie znalazł zatrudnienia w Wojsku Polskim,. wyruszył w daleką podróż do Ameryki. Przybył tam w sierpniu 1776 r., niecały miesiąc po ogłoszeniu Deklaracji Niepodległości. Kościuszko został nominowany na inżyniera armii amerykańskiej. Wkrótce po przybyciu do Filadelfii, 24 września 1776 otrzymał zadanie opracowania fragmentu ufortyfikowania miasta (rejon rzeki Delaware). Przez wiele miesięcy Kościuszko fortyfikował różne obozy wojskowe Armii Kontynentalnej (m.in Fort Ticonderoga). Rozgłos przyniósł mu wkład jego fortyfikacji do amerykańskiego zwycięstwa w bitwie pod Saratogą. Wyrazem uznania dla jego inżynierskich umiejętności było powierzenie mu budowy silnej twierdzy West Point nad rzeką Hudson. Decyzję taką poparł naczelny wódz armii amerykańskiej Jerzy Waszyngton. W uznaniu zasług, uchwałą Kongresu Tadeusz Kościuszko awansowany został 13 października 1783 r. na generała brygady armii amerykańskiej. Otrzymał też specjalne podziękowanie, nadanie gruntu (około 250 ha). Wrócił do Polski w 1784r. Sytuacja w kraju była bardzo zła ale powstała dla Kościuszki szansa kariery wojskowej w armii Rzeczypospolitej. W 1789r. otrzymał podpisaną przez króla nominację na generała majora wojsk koronnych. Na początku maja 1792 r. Dowódcą jednej z trzech dywizji, tworzących armię koronną, został Tadeusz Kościuszko. Odnósł zwycięską bitwę pod Dubienką i Zieleńcami. Wprawdzie nie miała ona większego znaczenia dla przebiegu dalszych działań, wykazała jednak możliwość skutecznej walki z wrogiem. Dla uczczenia tego zwycięstwa ustanowiony został przez króla krzyż Virtuti Militari. Na pierwszej liście odznaczonych widnieje, między innymi, nazwisko generała majora Tadeusza Kościuszki. Jako przeciwnik konfederacji targowickiej wyjechał do Paryża, by powrócić w 1793r. W marcu 1794r. złożył narodowi uroczystą przysięgę i objął formalnie przywództwo insurekcji jako Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej. Uniwersał połaniecki wydany przez Tadeusza Kościuszkę 7 maja 1794 to ostatni akt prawny. Przyznawał m. in. ograniczoną wolność chłopom pańszczyźnianym. 24 października 1795 Rosja, Prusy i Austria dokonały III rozbioru Polski. Rzeczpospolita zniknęła z mapy Europy. W 1796 r. car Paweł I Romanow wypuścił Kościuszkę, który zgodził się złożyć przysięgę wiernopoddańczą, w zamian za co car wypuścił 20 000 Polaków. Kościuszko wyjechał do Stanów Zjednoczonych, jednak na krótko i w 1797 r. powrócił do Europy. W latach 1798-1815 r. mieszkał w Brevile pod Paryżem i wyjechał do Szwajcarii. Zmarł 15 października 1817 r. w Solurze w Szwajcarii. W 1818 zwłoki Tadeusza Kościuszki sprowadzone zostały do Polski i pochowane w krypcie św. Leonarda Katedry Wawelskiej.
MICHAŁ GUTOWSKI gen. bryg. Ur. 13.9.1910r.w Maciszewiczach pow. kaliski. Absolwent KK1 rm. 1928 we Lwowie. Członek Kapituły Orderu Virtuti Militari. Zmarł 23.8.2007r. Lata 1928-30 w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. W 1939r. rotmistrz Pierwszego Szwadronu 17 Pułku Ułanów Wlkp bierze udział w kampanii wrześniowe. Ranny 10 września pod Walewicami. Członek armii podziemnej w grupie Muszkieterowie. W 1940r przedostał się do Francj, gdzie walczył w 10 Pułku Strzelców Konnych. Następnie przedostał się do W.Brytanii. Przeszedł szlak bojowy 1 Dyw. Panc. Od Normandii do Wilhelmshaven. Był ostatnim d-cą 2 Pułku.Panc. Od 1946r. major, od 1946r. ppłk. Od 1990r pułkownik – insygnia otrzymał z rąk Prez. n. Uchodźstwie Kaczorowskiego i Wałęsy. Zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Hippicznego w Warszawie w 1934r. Olimpijczyk polski, brał udział hippice w Olimpiadzie w 1936r. Jako sportowiec startował w Zawodach Hippicznych w latach 1934-39, zdobył Grand Prix Polski w 1938r. Po wojnie zamieszkał w Kanadzie gdzie pracował początkowo jako agent ubezpieczeniowy. Wkrótce został trenerem koni w pięcioboju nowoczesnym na olimpiadzie w Londynie w 1948r a w 1950r. był mistrzem Kanady oraz trenerem ekipy kanadyjskiej, która zdobyła złoty medal w skokach na Mistrzostwach Świata w Meksyku w 1968r. Był Honorowym Dożywotnim Członkiem Izby Kanadyjskiego Związku Jeździeckiego, trenerem i nauczycielem historii kawalerii polskiej. W 1999r awansowany do stopnia Brygady. W ostatnich latach swego życia był czynnym członkiem Związku Kadetów II RP. Pochowany na Cm. Wojskowym na Powązkach.
Odznaczony Orderem VM IV i V kl. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą OOP i innymi.
JAKUB JASIŃSKI ur. 24 lipca 1761 w Węglewie k. Pyzdr w Wielkopolsce, zm. 4.11.1794 w Warszawie) – polski generał, działacz polityczny, inżynier. Wychowanek Korpusu Kadetów. Od 1783 wykładowca i wychowawca na uczelniach wojskowych w Warszawie. Od 1789 dowodził korpusem inżynierów w Wilnie. Uczestniczył w randze pułkownika w wojnie polsko-rosyjskiej 1792, gdzie zasłużył się jako inżynier i odznaczył w obronie Brześcia. W insurekcji kościuszkowskiej 1794 czołowy przedstawiciel radykalnego nurtu jakobinów polskich. Na czele sprzysiężonych wzniecił powstanie w Wilnie - w kwietniu zajął Wilno. Od maja do czerwca był wodzem naczelnym insurekcji litewskiej. Z poparciem Kościuszki kontynuował operacje wojskowe na Litwie. Stoczył zwycięską bitwę pod Sołami. W stopniu generała lejtnanta dowodził Dywizją Nadniemieńską, koordynując działania przeciwko Prusom. Jego wojska wypierane przez Rosjan wycofały się do Warszawy. Zginął bohaterską śmiercią na początku listopada, na krótko przed upadkiem powstania, broniąc na warszawskiej Pradze reduty atakowanej przez siły Aleksandra Suworowa . Został pochowany w Warszawie na Kamionku. Odznaczony Orderem Virtuti Militiari.
STANISŁAW FISZER ur. 3.10.1789r na Mazowszu. Służył w Korpusie Kadetów w latach 1783-88. W 1792r. jako porucznik brał udział w walce o obronę konstytucji 3 maja, odznaczony Krzyżem VM. W czasie insurekcji awansował do stopnia majora i był adiutantem Naczelnika Kościuszki. Ranny pod Maciejowicami. Towarzyszył Kościuszce w rosyjskim zesłaniu. W początku lat 1800 służył w Legionach w dyspozycji wodza Dąbrowskiego. Brał udział w delegacji do Napoleona powiadamiających cesarza o stanie organizacji polskich sił zbrojnych na wyzwolonych terenach. Dąbrowski awansował go na gen. brygady. W 1807r. został inspektorem generalnym piechoty i objął szefostwo polskiego sztabu generalnego. Był jednym z najbliższych współpracowników ks. Józefa Poniatowskiego. Za bitwę pod Raszynem odznaczony krzyżem kawalerskim Legii Honorowej. Był też odznaczony krzyżem komandorskim VM. 20 3.!810r został awansowany na generała dywizji. 18.10.1812r. W bitwie pod Borodino poległ bohatersko ostrzelany przez rosyjskich tyralierów. Pochowany w Woronowie. Gen. Fiszer był najwyższym rangą wojskowym Księstwa Warszawskiego poległym w walce.
STANISŁAW MOKRONOWSKI herbu Bogoria (ur. 1761(1760?) Bogucin koło Włocławka - zm. 1821 w Warszawie) – generał lejtnant Wojsk Koronnych, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792 i insurekcji kościuszkowskiej 1794, Uczył się u jezuitów, potem w Korpusie Kadetów i w Paryżu. Służbę wojskową rozpoczął w Polsce, W 1788 został wicebrygadierem Kawalerii Narodowej i wybrany został posłem na sejm z ziemi wyszogrodzkiej, z ramienia stronnictwa królewskiego. W 1792 w stopniu wicebrygadiera walczył i odznaczył się w bitwie pod Zieleńcami, awansowany na generała lejtnanta. Pozostał w służbie targowickiej. W insurekcji 1794 był komendantem miasta Warszawy i Siły Zbrojnej Księstwa Mazowieckiego. Jako dowódca dywizji osłonowej od strony Prus na linii Narwi, odegrał znaczną rolę w rejonie Warszawy (obrona stolicy pod Błoniem) i na Litwie, skąd przeprowadził wycofującą się armię do Warszawy. Od sierpnia naczelny dowódca wojsk litewskich w stopniu generała lejtnanta, poniósł klęskę pod Kobyłką. Po upadku powstania wyjechał do Włoch, do kraju powrócił na krótko przed śmiercią osiadł w Warszawie, gdzie zmarł. Pochowany w kościele Kapucynów. Nagrodzony Orderem Virtuti Militari w 1792r.
JÓZEF SOWIŃSKI Urodził się w Warszawie 15.3.1777r. w rodzinie urzędnika królewskiego. Uczył się w Szkole Rycerskiej. Po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej w 1794 wstąpił do wojska powstańczego, biorąc udział w walce o Warszawę. 1 maja 1794 uzyskał stopień podporucznika. Walczył następnie w korpusie Jana Dąbrowskiego, między innymi w walkach o Bydgoszcz, aż do kapitulacji w lutym 1795. W 1799 wstąpił do armii pruskiej, w której służył do lutego 1811, kiedy podał się do dymisji. W połowie 1811 wstąpił do Armii Księstwa Warszawskiego, gdzie został szefem szwadronu w pułku artylerii konnej, w stopniu kapitana. W czerwcu 1812 wziął udział w wyprawie Napoleona przeciw Rosji na Moskwę. W bitwie pod Możajskiem 5 września 1812 został jednak poważnie ranny w nogę, którą musiano mu amputować. Dostał się następnie do niewoli rosyjskiej, skąd zwolniono go w 1813. Za kampanię moskiewską został odznaczony Orderem Virtuti Militari i francuską Legią Honorową.We wrześniu 1820, w stopniu pułkownika, został komendantem wojskowej Szkoły Aplikacyjnej. W Powstaniu Listopadowym w lipcu 1831, na jego prośbę, mianowano go dowódcą reduty nr 56 na Woli. W miarę zbliżania się wojsk rosyjskich do Warszawy w sierpniu powierzono mu dowodzenie obroną Woli, a 22 sierpnia awansowano na generała brygady. Kilkugodzinna obrona Woli prowadzona przez Sowińskiego nie miała dalszych szans powodzenia wobec przewagi wroga. Dokładne okoliczności śmierci generała Sowińskiego nie są znane.
Sowiński stał się po śmierci jednym z bohaterów narodowych tamtej epoki. Powszechnie podawana wersja odnośnie okoliczności jego śmierci weszła do legendy opisywana w licznych utworach poetyckich i literackich.
KAROL JÓZEF SIERAKOWSKI (ur. 1752 woj. brzeskie, zm. 5 stycznia 1820, Kozienice) absolwent Korpusu Kadetów, w którym kształcił się w latach 1766-1772.Od 14 października 1789 r. wykładowca fortyfikacji Szkoły Korpusu Inżynierów Koronnych. W tym samym roku awansował na pułkownika i został dowódcą korpusu inżynierów koronnych, którą to funkcję pełnił do czerwca 1794 r. W wojnie polsko-rosyjskiej 1792 r. odznaczony Krzyżem Virtuti Militari. W powstaniu kościuszkowskim dowódca dywizji i korpusu awansował na generała majora, ranny pod Maciejowicami dostał się do niewoli. W Księstwie Warszawskim generał dywizji. W 1812 r. zastępca ministra wojny Józefa Wielhorskiego. Od 1815 dowódca korpusu artylerii i inżynierii, w 1818 awansował na generała artylerii i senatora-wojewodę. Pochowany na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie, w katakumbach.
MICHAŁ SOKOLNICKI ur.29.9.1760r. w Wierzei, zm 24.9.1816r. w Warszawie. Nauka w Szkole Rycerskiej w Warszawie. W 1792 został kwatermistrzem generalnym armii litewskiej w wojnie polsko–rosyjskiej. W czasie insurekcji kościuszkowskiej 1794 otrzymał nominację na pułkownika. Wziął udział w obronie Warszawy przed Prusakami m.in. w Wawrzyszczewie, a następnie wespół z Henrykiem Dąbrowskim w wyprawie wielkopolskiej (bitwy pod Kamionną, Bydgoszczą, Fordoniem, Toruniem). Osłaniał odwrót do Warszawy. 13 listopada otrzymał patent generała majora. W 1806 odbył u boku Napoleona kampanię pułtuską. 1 sierpnia 1808 otrzymał ostateczny Patent Królewski nominujący go generałem brygady wojsk Księstwa Warszawskiego a w 1809r. od Napoleona nominację na gen. dywizjii i Krzyż Komandorski VM. W wyprawie Napoleona w 1812r. był jego adiutantem. Zmarł 24 września 1816 w wyniku wypadku, któremu uległ podczas parady wojskowej na Placu Saskim.
KAROL KNIAZIEWICZ ur. 4 maja 1762 w Assiten w Kurlandii - zm. 9 maja 1842 w Paryżu. W latach 1774-1776 uczył się w Szkole Rycerskiej. W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1792 roku otrzymał rangę majora. W czasie insurekcji był w sztabie generała Zajączka. Walczył pod Chełmem. W lipcu tego roku został pułkownikiem, a w sierpniu walczył już jako generał major. Walczył pod Maciejowicami (10 października 1794), gdzie dostał się do rosyjskiej niewoli razem z Tadeuszem Kościuszką. Ułaskawiony przez cara Pawła I wyjechał do Włoch, gdzie w 1797 wstąpił do Legionów Polskich jako dowódca 1 Legii. W styczniu 1799 został mianowany generałem dywizji. Jesienią tego roku zorganizował Legię Naddunajską i 28 listopada otrzymał nominację na jej dowódcę. Jesienią tego roku zorganizował Legię Naddunajską i 28 listopada otrzymał nominację na jej dowódcę. W 1812 wstąpił do wojska Księstwa Warszawskiego i objął dowództwo 18 Dywizji Piechoty 5 Korpusu Wielkiej Armii ks. Józefa Poniatowskiego. Walczył pod Smoleńskiem (17-18 sierpnia 1812), Możajskiem (7 września), Tarutino (18 października) i w bitwie nad Berezyną (26-28 listopada) gdzie na krótko przejął dowództwo nad resztkami Korpusu. Ranny w tej bitwie wrócił do Warszawy. W dowód uznania jego zasług wojennych został odznaczony 17 listopada 1812 Krzyżem Komandorskim Orderu Virtuti Militari. W Paryżu po wybuchu powstania listopadowego został przedstawicielem Rządu Narodowego.
ROMAN PASZKOWSKI ur. 19 lipca 1914 w Gułowie, woj. lubelskie, zm. 16 sierpnia 1998 w Katowicach. Absolwent KK3 Rawicz w 1934r. Po Szk.Podchor. Piech. służył w 22 pp w Siedlcach. W 1939r. na czele 7 komp. 22 pp walczył w rej. jez. Koronowskiego, Bydgoszczy i Kutna. Dwukrotnie ranny. Za wykazane męstwo odzn. Sr. Krzyzem VM. W niewoli w szpitalu i Oflagach. Brał udział w obozowym ruchu oporu. Wyzwolony w styczniu 1945r. przez Brytyjczyków. Po powrocie do kraju 25.7.1945r. wstąpił do LWP. Przeszkolony w Centrum Wyszk.Piech. w Rembertowie został skierowany do Sztabu Generalnego WP rekomendowany przez gen. J.Kuropieskę. Studia w Akademii Sztabu Generalnego WP. W 1951r aresztowany bezpodstawnie przez Informację Wojskową jako szpieg przez 4 lata więziony w b.cięzkich warunkach. W 1955r. zwolniony z więzienia. Praca na różnych stanowiskach m.in. Kier.Studium Wojskowego na Politechnice Warszawskiej. Od 1957r. słuzba w Wojskach Lotniczych i Obrony Przeciwlotniczej Kraju. W 1960r ukończył kurs pilotażu.
W 1961r. awansowany na generała brygady. W Wojskach Obrony Powietrznej został zastępcą d-cy. Od 1967r. był d-cą Wojsk Obrony Powietrznej Kraju. W1968r został gen. dywizji. Pod koniec lat siedemdziesiątych był ambasadorem PRL w Angoli. W stanie wojennym 16 .12. 1981r. wyznaczony przez W.Jaruzelskiego na stanowisko wojewody katowickiego. Na tym stanowisku przyczynił się do uspokojenia nastrojów Śląska, otrzymując m.in. podziękowanie b-kupa diecezji katowickiej. W latach 85-90 przewodniczył Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa organizując przewiezienie urn z masowych grobów Katynia do W-wy. Od 1989r. generał broni. Zmarł 16.8.1998r. w Katowicach. Odznaczony najwyższymi odznaczeniami polskimi.
CZESŁAW JAN BORKOWSKI-CZUBRYT ur. w 1918r. w Moskwie, zm. 16.6.2006r. Absolwent KK1 w 1936r. W kampanii wrześniowej jako ppor.art. 22 pal. w 22 DP Górskiej. Ranny. W 1940r. wcielony do Armii Czerwonej jako szeregowy. W 1943r. przeszedł do tworzonego w ZSRR LWP jako oficer 1 DP im. Tad. Kościuszki. Ukończył w 1944r. Centralną Szkołę Oficerską w Riazaniu. Służył kolejno w 1 Szkole Artylerii, 44 pp, 11 DP, 4 DP, 8 DAP, Szefostwie Artylerii WP, 1 KOPL OK, Szefostwie OPL Od 1968 do 1973r. był pełnomocnikiem Rządu ds. pobytu wojsk radzieckich w Polsce a do maja 1974r. attache wojskowym w ZSRR. Po zwolnieniu z LWP był wice przew. Rady Ochr. Pamięci Walk i Męczeństwa. Dzięki jego staraniom odtworzono kopię sztandaru KK1.
Należy w tym miejscu wymienić generała BRONISŁAWA DUCHA, który pełnił służbę w stopniu majora jako d-ca batalionu szkolnego w Warszawskim Korpusie Kadetów Nr 2 w Modlinie w latach 1924/25.
|
|
|
